Mondhygiëne bij zorgbehoevende ouderen.
Kort na de publicatie van deze studie kondigt Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid en Gezin Jo Vandeurzen aan om de komende vier jaar 1 miljoen euro uit te trekken voor de investering in een betere mondhygiëne bij zorgbehoevende ouderen, mensen in armoede en mensen die met een handicap leven. In samenwerking met het Verbond der Vlaamse Tandartsen, de KU Leuven, UGent en de Vlaamse Beroepsvereniging wil hij dit probleem preventief aanpakken. De acties moeten er o.a. voor zorgen dat mensen meer aandacht gaan besteden aan een goede mondverzorging.
Vzw Curando staat voor bezielde en menslievende zorg thuis of dicht bij huis. In deze visie past ook aandacht hebben voor een goede mondzorg. Want zoals iedereen wellicht weet; een goede mondverzorging is belangrijk voor de levenskwaliteit van de mensen!
Des te meer nodigen wij de lezers van onze nieuwsbrieven uit om onderstaand artikel door te nemen. We laten jullie graag een kijkje nemen in de unieke samenwerking tussen Gerodent en vzw Curando.
Het is een gezellige drukte in het woonzorgcentrum Marialove in Heestert wanneer we Nele Avet en Hilde Ver Eecke treffen. Hilde is er teamcoördinator op afdeling De Citer. Nele oefent naast haar dagtaak als verpleegkundige in de mobiele equipe ook de taak als referent mondzorg uit. Sinds kort nam Nele de taak als referent mondzorg van Hilde over. Enkele vrijwilligers zijn druk in de weer met het aan- en wegbrengen van bewoners die op consultatie komen. Albert ligt in de stoel klaar voor de extractie van een tand. Hoogtijd om wat vragen te stellen over dit unieke project.
Niet akkoord met mediaberichtgeving.
Nele en Hilde gaan niet akkoord met de wijze waarop de media alweer een negatief beeld werpt op de toestand in ouderenvoorzieningen. Nele: “Vroeger, wanneer er nog geen aandacht besteed werd aan mondzorg werd dit vaak vergeten. De protheses werden gepoetst, maar de natuurlijke tanden werden vergeten. Daarnaast konden bewoners op hun vraag langsgaan bij een tandarts, maar steeds op eigen initiatief. Dit gebeurde nauwelijks. Op vandaag is dit anders. In ons huis werd een referent mondzorg aangesteld. En sinds 2011 werken we samen met de mobiele tandartsenpraktijk Gerodent. Mochten projecten als Gerodent niet bestaan dan zou de toestand in de woonzorgcentra er uiteraard anders uitzien. Maar als je hoort dat Gerodent, en dit is maar één deeltje van de vele lopende projecten, reeds consultaties geeft in 33 woonzorgcentra dan kan je toch stellen dat er wel initiatief genomen wordt om dit probleem aan te kaarten. Er is nog veel werk, maar we zijn goed bezig, toch?”
Gerodent, een mobiele tandartsenpraktijk voor kwetsbare ouderen.
Hilde: “Het Gerodent-project werd in 2010 opgestart door de Universiteit Gent. Gerodent staat voor duurzame mondzorg met mobiele apparatuur en is er voor kwetsbare ouderen. Om een goede mondverzorging te bieden bezoeken tandartsen van het Gerodent-project diverse woonzorgcentra in Oost- en West-Vlaanderen. Het team bestaat uit 4 tandartsassistenten, 4 tandartsen en 1 coördinerende tandarts. Sommige artsen combineren deze mobiele tandartsenpraktijk met hun eigen praktijk. Dat mobiele tandartsenpraktijken in opmars zijn, blijkt uit de opstart van een 2e mobiel team in 2015. Binnen de organisatie komt Gerodent langs in twee van onze huizen.”
Unieke samenwerking tussen Gerodent en het woonzorgcentrum.
Nele: “Sinds 2011 komt Gerodent langs in woonzorgcentrum Marialove. De komst van de mobiele tandartsenpraktijk betekende voor het woonzorgcentrum meteen ook de opstart van het mondzorgprotocol & preventieve en curatieve mondzorgondersteuning. Dit protocol houdt in dat bij de opname van een bewoner een standaardformulier wordt ingevuld. Dit document bevat verschillende vragen zoals ‘heeft u last van bloedend tandvlees’, ‘wat gebruikt u om uw natuurlijke tanden te poetsen’, ‘poetst u uw tong’, ‘wenst u een behandeling via Gerodent of via uw eigen tandarts’… Door het invullen van het document heeft de referent mondzorg een goede schets van iedere bewoner. Daarnaast werden ook per afdeling enkele collega’s aangesteld die het dossier mondzorg opvolgen. Ook volgt Gerodent alle afgelopen consultaties digitaal op. Elke bewoner heeft zijn eigen dossier. Na ieder bezoek volgt een update van de bestaande toestand. Je ziet, op deze manier kunnen we iedere individuele situatie heel goed opvolgen.”
. .
Gerodent is er voor bewoners die dat wensen.
Nele: “Gerodent komt 2x per jaar gedurende 3 dagen langs in het woonzorgcentrum om alle bewoners die dat wensen op controle te laten gaan. Dit gaat van het vervangen en maken van gebitsprotheses, rebasages van gebitsprotheses, extracties van tanden, het vullen van tanden, reinigen van tanden, verwijderen van tandsteen… Kortom: bewoners kunnen bij Gerodent terecht voor alle behandelingen die zij bij de tandarts eveneens kunnen krijgen. Je kan het niet beter vergelijken dan met een goed uitgeruste tandartsenpraktijk.”
Hilde: “Bij dit hele gebeuren wordt Nele bijgestaan door de vrijwilligers. Zij brengen de bewoners die op consultatie komen aan. Na de consultatie worden de bewoners terug naar hun kamer gebracht.
Hilde en Nele: “We zijn onze vrijwilligers daarom dan ook heel erg dankbaar! Dankzij hun hulp kan dit heel vlot gebeuren en hoeven de tandartsen niet onnodig te wachten.”
Niet verplicht. Maar wel een grote meerwaarde!
Hilde: “Onze bewoners zijn niet verplicht om langs te gaan bij Gerodent. Het is hun vrije keuze. Behandelingen worden ook steeds besproken met de bewoner, zijn familie of naasten. Nele: “Het bezoek van een mobiele tandartsenpraktijk heeft een grote meerwaarde. Bewoners moeten geen vervoer regelen om tot bij de tandarts te komen (kostenbesparend), niet lang wachten in de wachtkamer (ze komen bij de tandarts wanneer het hun beurt is) en het is rolstoeltoegankelijk. Het is een vorm van kwaliteit die wij aan onze bewoners bieden. De laatste jaren merken wij op dat ook onze bewoners spontaan naar de consultaties vragen. En dankzij dit project stellen wij vast dat ook medecollega’s steeds meer belang hechten aan goede mondzorg. Het project is dus een win-win-situatie.”
Het kost de bewoner niet meer.
Nele: “Uiteraard moet de tandarts ook betaald worden. Maar Gerodent is een erkende organisatie. Daardoor kunnen onze bewoners de aangerekende kosten ook inbrengen bij hun mutualiteit. Afhankelijk van welke behandeling de bewoner krijgt, kost de consultatie dus niet meer dan wat deze zou kosten bij een bezoek aan hun tandarts.”
Hilde: “Gerodent komt slechts 2x per jaar langs in ons huis. Een bewoner die tussendoor op controle wil, moet hiervoor de tandarts in de buurt opzoeken of langsgaan bij de vertrouwde tandarts. Wij moedigen onze bewoners aan, zolang het mogelijk is, op jaarlijkse controle te gaan.”
Alles begint bij sensibilisatie!
Hilde: “In eerste instantie zorgen wij dat onze bewoners bij opname het juiste materiaal bij zich hebben: van een protheseborstel tot een aangepast poetsmiddel. We geven hen dan de meerwaarde van het poetsen van de tanden nog eens mee en het standaardformulier wordt ingevuld. Wanneer een bewoner langsgaat bij Gerodent worden alle aandachtspunten doorgegeven aan de betrokken afdeling. Bij een teamoverleg wordt dit besproken.”
Nele: “Ook nieuwe medewerkers worden warm gemaakt voor dit niet onbelangrijk item! Zij doorlopen bij werving een checklist en worden op deze manier gesensibiliseerd. Wij zijn ervan overtuigd dat alles begint met een goede sensibilisatie van alle partijen!”
Helena, bewoonster van woonzorgcentrum Marialove aan het woord.
“Gisteren ging ik bij de mobiele tandartsenpraktijk langs. Ik vind het heel goed dat dergelijke projecten bestaan en dat Gerodent hier in woonzorgcentrum Marialove langskomt. De artsen en hun assistenten gaan zeer geduldig en vriendelijk met ons om. Ook vanuit de afdeling is er voldoende ondersteuning bij dit hele gebeuren. Alles wordt netjes bijgehouden en tijdig gecontroleerd. Je kan natuurlijk altijd naar een tandarts in de buurt gaan, maar dan ken je deze niet goed. En zij kennen jou ook niet goed hé. Je weet dus niet of de tandarts in de buurt de handelingen wel evengoed kan. En dat terwijl de mensen van Gerodent ons al wat kennen en wij kennen hen ondertussen ook. Tijdens mijn verblijf in het woonzorgcentrum ben ik al 4x op controle geweest. In november komt Gerodent terug en ik zal er opnieuw bij zijn. Deze keer voor het verwijderen van tandsteen. Ja, ik ben zeker overtuigd van dit project! Het is een serieuze meerwaarde! Ik heb zelfs de vrouw die deze middag naast mij aan de tafel zat doorgegeven om ook te gaan. Ik raad het iedereen aan!”